اوزون تراپی زانو چیست و برای چه افرادی مناسب است؟

اوزون تراپی زانو یک روش تخصصی است که توسط پزشکان اجرا می‌شود. در این روش، اوزون به فضای مفصل زانو تزریق می‌شود. قبل از این تزریق، ممکن است محلولی حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی به ناحیه‌ی مورد نیاز تزریق شود. این اقدام به کنترل التهاب و تورم کمک کرده و باعث بهبود گردش خون می‌شود. برای آشنایی بیشتر با این روش درمانی و نحوه انجام آن، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

 

کاربردهای اوزون تراپی زانو

اوزون، نه تنها یک گاز ضد التهاب است، بلکه قدرت بازسازی و ترمیم بافت‌ها را نیز دارد. جالب است بدانید که تاریخچه‌ی اوزون‌ تراپی به بیش از ۱۰۰ سال پیش برمی‌گردد. در دوران جنگ جهانی دوم، از گاز اوزون برای ضدعفونی و بهبود زخم‌ها استفاده می‌شد. همچنین، این گاز دارای خواص مفید دیگری مانند اثر ضدپیری و تقویت سیستم ایمنی بدن است.

در علم پزشکی، یکی از کاربردهای بسیار رایج اوزون، تسکین درد مفصل زانو است. تقریبا 25 درصد افراد بالای 50 سال به دلایلی از قبیل روماتیسم یا آرتروز، با مشکلاتی از قبیل درد زانو، سفتی و کاهش عملکرد مفصل زانو روبه‌رو می‌شوند. همچنین، هر سال میلیون‌ها جوان به دلایل مختلف از جمله حوادث کاری یا ورزشی، آسیب‌دیدگی زانو را تجربه می‌کنند.

استفاده از اوزون‌تراپی برای درمان مشکلات زانو به عنوان روشی غیرجراحی و غیرتهاجمی، یک الگوی مکمل عالی برای روش‌های معمول تزریقی و حتی جراحی زانو است. تحقیقات نشان داده‌اند که این تکنیک می‌تواند پروتئین‌هایی که بافت غضروف را تخریب می‌کنند را غیرفعال کرده و در کاهش آسیب به زانو کمک کند.

اوزون تراپی با افزایش جریان خون به زانو، التهاب را کاهش می‌دهد و حتی ممکن است به رشد غضروف جدید کمک کند. بنابراین، نه تنها درد زانو کاهش می‌یابد، بلکه محدوده حرکتی آن نیز افزایش می‌یابد و انجام فعالیت‌های روزانه برای شما آسان‌تر می‌شود.

اوزون تراپی زانو چه مزایایی دارد؟

تزریق اوزون به زانو مزایای زیادی دارد و به همین دلیل یکی از بهترین روش های درمان مشکلات زانو شده است. مهم ترین مزایای اوزون تراپی زانو شامل موارد زیر است:

کاهش التهاب مفصل

اوزون خاصیت ضدالتهابی دارد و وقتی در مفصل زانو تزریق می‌شود، می‌تواند مسیرهای شیمیایی‌ای که باعث التهاب می‌شوند را مهار کند. این اثر به ویژه برای افرادی که از آرتروز یا بورسیت زانو رنج می‌برند، بسیار موثر است. کاهش التهاب به‌ طور مستقیم باعث کاهش درد، تورم و خشکی مفصل می‌شود.

تسکین درد مزمن

بسیاری از بیماران به دلیل آسیب‌ دیدگی یا بیماری‌های مزمن مثل آرتروز دچار درد دائمی در ناحیه زانو هستند. اوزون با اثرات ضد التهابی و افزایش اکسیژن‌ رسانی به بافت‌ها، باعث کاهش تحریک اعصاب درد می‌شود. در نتیجه بیماران بعد از چند جلسه، کاهش قابل توجهی در شدت درد احساس می‌کنند.

افزایش خون‌رسانی به بافت مفصل

یکی از عوامل تخریب غضروف و مفصل، کاهش خون‌ رسانی در بافت اطراف زانو است. اوزون با گشاد کردن عروق و افزایش جریان خون در ناحیه تزریق، اکسیژن و مواد مغذی بیشتری را به بافت‌های آسیب‌دیده می‌رساند. این بهبود خون‌رسانی می‌تواند باعث بازسازی سریع‌تر و ترمیم بهتر مفصل شود.

تحریک ترمیم بافت‌ها

یکی از ویژگی‌های منحصر به‌فرد اوزون تراپی این است که می‌تواند سلول‌های بدن را به بازسازی خود تشویق کند. این فرآیند، که به آن “تنظیم ایمنی” نیز گفته می‌شود، منجر به تولید بیشتر کلاژن و ترمیم بافت‌های مفصلی و غضروفی می‌شود. به‌همین دلیل، اوزون تراپی نه‌تنها درد را کم می‌کند، بلکه به ترمیم ساختار مفصل هم کمک می‌کند.

کاهش نیاز به داروهای ضد درد و ضد التهاب

پس از چند جلسه اوزون تراپی، بسیاری از بیماران نیازی به مصرف مسکن‌ها یا داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (مثل ایبوپروفن) ندارند. این مسئله به ویژه برای بیمارانی که به دلیل مشکلات گوارشی یا کلیوی نمی‌توانند دارو مصرف کنند، یک مزیت مهم محسوب می‌شود.

حداقل عوارض جانبی

برخلاف بسیاری از درمان‌های دارویی یا جراحی، اوزون تراپی اگر توسط پزشک مجرب و در شرایط استریل انجام شود، بسیار ایمن است. واکنش‌های آلرژیک یا عوارض جدی در این روش نادر هستند. همچنین چون اوزون ماده‌ای طبیعی و قابل تجزیه در بدن است، نسبت به داروهای شیمیایی سازگاری بهتری دارد.

جلوگیری از جراحی زانو

در مواردی که آرتروز پیشرفته یا آسیب مزمن زانو وجود دارد، اوزون تراپی می‌تواند وضعیت بیمار را تا حدی بهبود دهد که دیگر نیازی به عمل جراحی (مثل تعویض مفصل زانو) نباشد یا حداقل انجام آن را چند سال به تعویق بیندازد. این برای بیمارانی که از جراحی می‌ترسند یا نمی‌خواهند دوره نقاهت طولانی داشته باشند، بسیار مفید است.

بهبود عملکرد حرکتی زانو

اوزون تراپی باعث کاهش التهاب، بازسازی بافت مفصلی و کاهش درد می‌شود؛ این سه عامل در کنار هم منجر به بهبود دامنه حرکتی زانو، کاهش خشکی مفصل و افزایش توان حرکتی می‌شوند. بسیاری از بیماران بعد از جلسات درمانی، می‌توانند فعالیت‌های روزانه را راحت‌تر انجام دهند و تحرک بهتری داشته باشند.

اوزون تراپی زانو برای چه افرادی مناسب است؟

از آن جایی که این روش درمانی کم خطر و غیرتهاجمی است، برای بیشتر افرادی که دچار مشکلات زانو هستند مناسب است. پزشک بعد از معاینه و بررسی های لازم، اوزون تراپی زانو را انجام می دهد.

• افرادی که دارای ویژگی‌های زیر هستند، می توانند از اوزون تراپی زانو بهره مند شوند:
• افرادی که دچار آرتروز، روماتیسم، درد زانو هستند.
• افراد ورزشکاری که دچار آسیب مینیسک زانو، لیگامنت و تاندون شده اند.
• درمان هایی مانند فیزیوتراپی و دارودرمانی انجام شده ولی نتیجه ای گرفته نشده است.
• افرادی که دچار خشکی و سفتی مفصل زانو شده اند و دامنه حرکتی زانو محدود شده است.
• افرادی که به دنبال روش‌های غیر جراحی هستند.
• افرادی که به درمان های مکمل برای مشکلات زانو نیاز دارند.

چه کسانی نمی‌توانند تزریق اوزون به زانو را انجام دهند؟

اوزون تراپی برای برخی از افرادی که دارای شرایط خاصی باشند گزینه مناسبی نیست. این شرایط عبارتند از:

ابتلا به بیماری زمینه ای

افرادی هستند که به بیماری های زمینه‌ای خاص مبتلا هستند. بیماری‌هایی زمینه‌ای شامل مشکلات قلبی، صرع، بیماری های خونی و خودایمنی و فاویسم هستند که نباید اوزون تراپی را برای افرادی که این بیماری‌ها را دارند انجام داد.

بانوان شیرده و باردار

اگر خانم هایی که باردار هستند، اوزون تراپی انجام دهند احتمال خطر پره‌اکلامپسی یا مسمومیت حاملگی که باعث افزایش فشار خون مادر می شود را تشدید می کند. در مورد بانوانی که شیرده هستند تا کنون آزمایشات و تحقیقاتی انجام نشده اما بهتر است این افراد نیز اوزون تراپی انجام ندهند.

کودکان

دوز تعیین شده برای تزریق اوزون به زانو احتمال دارد برای کودکان مضر و خطرناک باشد. در نتیجه بهتر است اوزون درمانی برای کودکان انجام نشود.

 در نهایت افرادی که به گاز اوزون حساسیت و آلرژی دارند.

قبل از تزریق اوزون به زانو چه کارهایی باید انجام دهیم؟

رعایت مراقبت ها و انجام دستورالعمل های پزشک، قبل از اوزون تراپی کمک زیادی به بهتر شدن وضعیت درد زانو می کند. این نکات مراقبتی شامل موارد زیر می شود:

• قبل از اوزون تراپی لازم است تا پوست ناحیه درمان را به خوبی تمیز کرده و عاری از هر گونه لوسیون و کرم باشد.
• لباس آزاد و راحت بپوشید.
• حدود یک هفته قبل تزریق اوزون، از مصرف داروهای رقیق کننده خون، ویتامین E و داروهای گیاهی خودداری کنید.
• لیست داروهای مصرفی را به پزشک خود اطلاع دهید.
• از مصرف دخانیات خودداری کنید
• در صورت حساسیت به دارو یا ماده بی حسی به پزشک خود اطلاع دهید.
• بعد از تزریق فردی را همراه خود داشته باشید تا شما را به منزل برساند.

نحوه انجام اوزون تراپی زانو

اوزون‌ تراپی یک روش درمانی ایمن است که در جلسات متعدد انجام می‌شود و مدت زمان هر جلسه بسته به نوع عارضه متفاوت است. این روش درمانی به‌ دلیل عدم بروز عوارض جانبی، به عنوان یک روش ایمن شناخته می‌شود. برای اوزون ‌تراپی زانو، پزشک ممکن است از روش‌های مختلفی استفاده کند و بهترین گزینه درمانی را برای هر بیمار انتخاب خواهد کرد. استفاده از اوزون درمانی می‌تواند به سه روش مختلف انجام شود:

استفاده مستقیم از اوزون در بافت

زمانی که اوزون ‌تراپی برای مشکلات مرتبط با دست‌ها، پاها یا زخم‌های زانو استفاده می‌شود، احتمالا گاز اوزون به طور مستقیم در بافت زخم یا منطقه آسیب ‌دیده زانو استفاده می‌شود. در این روش، گاز با یک پوشش محافظ فراهم می‌شود تا جلوی هرگونه نفوذ زیادی را به سایر مناطق بگیرد.

استفاده از اوزون به صورت داخل وریدی

برای درمان مشکلات داخلی، گاز اوزون معمولا در خونی که از بیمار گرفته می‌شود، حل می‌شود. سپس، خون با گاز حل شده به صورت داخل وریدی درمانی اعمال می‌شود. در این روش، به دلیل احتمال تشکیل حباب‌های هوا، خطراتی مانند آمبولی وجود دارد.

تزریق داخل عضله

اوزون‌تراپی می‌تواند از طریق تزریق داخل عضله نیز انجام شود. در این روش، گاز اوزون قبل از استفاده با اکسیژن مخلوط می‌شود تا به صورت تزریقی به عضله تزریق شود.

برای نتیجه گیری بهتر نیاز است تا مراقبت‌های بعد از اوزون تراپی زانو را رعایت کنید تا از بروز عوارض اوزون تراپی زانو جلوگیری کنید.

مکانیسم درمان و بیوشیمیایی گاز اوزون برای بهبود زانو

در اثر تزریق اوزون به مفصل زانو، این گاز موجب مهار فعالیت آنزیم‌های پروتئولیتیک و سایتوکاین‌های پیش التهابی می‌شود که نقش مهمی در بروز التهاب و درد دارند. سپس با افزایش تولید کندروسیت‌ها – که سلول‌های سازنده غضروف هستند – و همراهی آن با سلول‌های فیبروبلاست که در ترمیم بافت همبند نقش دارند، فرآیند ترمیم غضروف فعال می‌شود. در ادامه، با آزادسازی آنزیم‌های آنتی اکسیدانی مانند کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز و …، سایتوکاین‌های ضدالتهابی – به ویژه اینترلوکین 10 که توسط برخی از گلبول‌های سفید ترشح می‌شود – رهایی یافته و در نتیجه باعث افزایش حضور پروتئوگلیکان‌ها و کلاژن برای ترمیم شده و در نهایت بهبود فرآیند ترمیم می‌شود.

درمان آرتروز زانو با اوزون تراپی

اگر آرتروز شما در حدی شدید است که با درمان‌های موجود تسکین نمی‌یابد، امتحان درمان آرتروز زانو با گاز اوزون ممکن است مفید باشد. اوزون به تولید آنتی‌اکسیدان‌ها کمک کرده و رادیکال‌های آزاد را غیرفعال می‌سازد. با کاهش رادیکال‌های آزاد در منطقه‌ی درد، فرآیند ترمیم بافت بهبود می‌یابد.

به طور معمول، پس از تزریق، اوزون به مدت 3 تا 7 روز در بدن فعال می‌ماند. وقتی گاز اوزون به زانو تزریق می‌شود، التهاب و درد زانو کاهش می‌یابد. اگر اوزون تراپی زانو با تزریق پلاسمای غنی از پلاکت یا همان PRP زانو همراه شود، تاثیر درمانی دوچندان می‌شود. زیرا اوزون می‌تواند فاکتورهای رشد را در PRP فعال کند و آزاد سازی فاکتور رشد در بافت اطراف مفصل، رباط یا تاندون آسیب‌دیده را تحریک کند. این رویکرد توانایی طبیعی بدن برای ترمیم و جایگزینی بافت آسیب‌دیده با بافت جدید و سالم‌تر را تقویت می‌کند.

نتیجه گیری

اوزون تراپی زانو یک روش درمانی است که می‌تواند مفید و موثر برای درمان مشکلات زانو باشد. این درمان می‌تواند به کاهش التهاب، درد و سفتی در مفصل زانو کمک کند. همچنین، با تسریع در فرآیند ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده، می‌تواند بهبود عملکرد مفصل را تسهیل کند و حتی به افزایش حرکت‌پذیری و انعطاف‌پذیری زانو کمک کند. با این حال، قبل از انجام این درمان یا هر درمان دیگری، توصیه می‌شود که با پزشک خود مشورت کرده و بهترین گزینه درمانی برای وضعیت خاص خود را مشخص کنید.