درمان غیر جراحی آرتروز زانو اکثرا در مراحل اولیه بیماری مورد استفاده قرار میگیرد، در حالی که درمان جراحی برای مراحل پیشرفتهتر توصیه میشود. با این حال، در برخی موارد، درمانهای غیر جراحی به عنوان پیشگیری یا پس از جراحی برای کاهش علائم آرتروز زانو مورد استفاده قرار میگیرند. در این مقاله به بررسی روشهای درمان غیر جراحی آرتروز زانو میپردازیم، بنابراین تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
روشهای درمان غیر جراحی آرتروز زانو
مهمترین و رایجترین روشهای درمان آرتروز زانو عبارتند از:
- فیزیوتراپی
- درمان با دارو
- تزریق کورتیکواستروئید درون مفصل زانو
- تزریق ژل هیالورونیک درون مفصل زانو
- تزریق پی آر پی زانو
- تزریق سلول بنیادی به زانو
- اوزون تراپی
درمان آرتروز زانو با دارو
برای تسکین درد در بیماران آرتروز زانو، انواع مختلفی از داروها توصیه میشود. استفاده از داروهایی مانند استامینوفن ممکن است به کاهش درد کمک کند، اما در صورتی که درد همراه با التهاب باشد، نیاز به داروهای ضد التهاب داریم. این داروها عبارتند از:
- آسپرین
- بروفن
- ایندومتاسین
- دیکلوفناک
- ناپروکسن
- مفنامیک اسید
- پیروکسیکام
- سلکوکسیب
برای استفاده از این داروها، حتما باید با مشورت از یک متخصص ارتوپد مصرف شوند تا بیمار از عوارضی مانند مشکلات گوارشی یا افزایش فشار خون جلوگیری شود. برخی از این داروها به صورت پماد یا ژل ممکن است باعث کاهش تورم و درد شوند.
تزریق کورتیکواستروئید درون مفصل زانو
برای کنترل التهابی که در نتیجه ساییدن استخوانها ایجاد میشود، میتوان از کورتیکواستروئیدها استفاده کرد. مراقبتهای ضروری قبل و بعد از تزریق کورتیکو استروئیدی عبارتند از:
- مصرف غذای سبک قبل از تزریق.
- استفاده از کمپرس سرد هر یک ساعت یکبار در صورت درد و حساسیت در طی ۲۸ ساعت اول بعد از تزریق.
- خودداری از آب زدن به محل تزریق و باز نکردن پانسمان تا ۴۸ ساعت پس از آن.
- فعالیت شدید بدنی در طی ۴۸ ساعت بعد از تزریق ممنوع است.
- پس از ۴۸ ساعت میتوانید پانسمان را بردارید و استحمام کنید.
- پس از ۴۸ ساعت باید فیزیوتراپی و هیدروتراپی (راه رفتن در آب استخر) را آغاز کنید.
- حین درمان، استراحت نسبی مفصلی حائز اهمیت است و از فعالیت شدید بدنی خودداری کنید.
- در صورت افزایش وزن، مشاوره با تغذیهای متخصص ضروری است.
- استفاده از توالت فرنگی به شدت توصیه میشود.
- استفاده از صندلی برای اقامه نماز توصیه میشود.
- سعی کنید از پلهها به حد امکان استفاده نکنید و در صورت لزوم، پلهها را یکی یکی با حمایت از نردهها طی کنید.
تزریق ژل هیالورونیک درون مفصل زانو
تحقیقات بسیاری نشان دادهاند که تزریق ژل اسید هیالورونیک به مفصل زانو میتواند علائم آرتروز را کاهش دهد و از پیشرفت سریع تخریب مفاصل جلوگیری کند. این ژل، همچون روغنی برای چرخدندههای ماشین، عمل میکند و باعث کاهش اصطکاک استخوانها در مفصل میشود. تزریق ژل اسید هیالورونیک زمانی توصیه میشود که درمان با داروها یا فیزیوتراپی نتایج مطلوبی نداشته باشد.
تزریق پی آر پی
اکنون استفاده از پی آر پی یا پلاسمای غنی از پلاکت به عنوان یک روش درمانی موثر برای مراحل اولیه آرتروز زانو به شناخته شده است. PRP از خون انسان برای تهیه میشود و حاوی فاکتورهای رشد مفیدی است که میتوانند فرایند التیام بافتی و ترمیم نسوج را تسریع کنند. بنابراین، استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت به عنوان درمان آرتروز زانو به شدت توصیه میشود.
درمان آرتروز زانو با اوزون تراپی
یکی دیگر از روش های درمان غیر آرتروز زانو، اوزون تراپی زانو است. اوزون یکی از اشکال مولکولی اکسیژن، ازون، مشتمل بر سه اتم اکسیژن متصل به یکدیگر است. این ساختار شامل یک اتم اکسیژن اضافی است که باعث میشود این مولکول دارای خصوصیات ضد التهابی، ضد عفونی کننده و قابلیت تسریع درمان باشد.
درمان آرتروز زانو با سلول درمانی
یکی از روشهای درمانی برای آرتروز زانو، استفاده از سلولهای بنیادی است. در این روش، سلولهای بنیادی از مغز استخوان بیمار در ناحیه لگن اخذ میشوند و در آزمایشگاه به مدت ۳ تا ۴ هفته کشت میشوند. پس از رشد کافی، این سلولها به درون مفصل زانو تزریق میشوند و به ترمیم مناطق تخریب شده غضروف مفصل کمک میکنند. این روش به خصوص در افرادی که ۱۸ تا ۶۵ سال دارند، میتواند اثربخشی بیشتری داشته باشد. با این حال، در افراد بالای ۶۵ سال به دلیل کند شدن روند استخوان سازی، تاثیرگذاری این درمان ممکن است کاهش یابد.
تحقیقات نشان داده است که استفاده از سلول درمانی برای آرتروز زانو میتواند به میزان ۶۰ درصد در کاهش درد و بهبود ۵۰ درصدی عملکرد مفصل کمک کند. بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز زانو که قادر به راه رفتن نبودند، پس از درمان با سلولهای بنیادی توانستند بهبودی قابل توجهی را تجربه کنند. این بهبودی عمدهترین نتیجه درمان را معمولا پس از ۶ ماه نشان میدهد، که از طریق تصویربرداری و ارزیابی حرکتی بیمار قابل مشاهده است.
درمان آرتروز زانو با ارتوکین تراپی
ارتوکین تراپی یک نوع درمان تزریقی است که برای کاهش درد و بهبود عملکرد سیستم دفاعی طبیعی بدن در برابر التهاب توسعه یافته است. این روش از سرمی که از خون بیمار گرفته میشود، استفاده میکند که حاوی پروتئینهای فعال به نام آنتاگونیستهای گیرنده IL-1Ra میباشد. این آنتاگونیستها باعث کاهش درد، کاهش التهاب و افزایش عملکرد در بافتهای آسیب دیده میشوند. ارتوکین تراپی به خصوص برای درمان استئوآرتریت، به ویژه در زانو، مورد استفاده قرار میگیرد.
اینترلوکین 1 با اتصال به برخی گیرندهها منجر به التهاب میشود. ارتوکین تراپی با آزاد کردن آنتاگونیستهای IL-1Ra، از اتصال اینترلوکین 1 به گیرندهها جلوگیری کرده و فرایند التهابی را کنترل میکند. همچنین، این درمان فاکتورهای رشد را در ناحیهی مورد نظر آزاد کرده و باعث بهبود و ترمیم بافتهای آسیب دیده میشود. ارتوکین تراپی به عنوان یک گزینهٔ کم خطر و با موفقیت بالا در درمان بیماریهای ارتوپدی شناخته شده است. این تزریق میتواند در محیط سرپایی انجام شود و نیاز به استراحت طولانی مدت ندارد، به طور مقابل با جراحی و سایر درمانهای تهاجمی انجام میشود.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردهایم تا بهترین و موثرترین روشهای درمان غیرجراحی برای آرتروز زانو را معرفی کنیم. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید، این است که برای داشتن نتایج موثر، بهتر است قبل از پیشرفت بیماری، به درمان مراجعه کنید.