درمان آرتروز زانو با پی آر پی به عنوان یکی از روش‌های نوین و کم‌تهاجمی، امید تازه‌ای برای بیماران مبتلا به دردهای مزمن زانو ایجاد کرده است. اگر از خشکی، تورم یا محدودیت حرکتی زانو رنج می‌برید و روش‌های معمول دیگر تاثیری نداشته‌اند، شاید زمان آن رسیده که با روش‌های ترمیم طبیعی بدن آشنا شوید. در این مقاله، به بررسی کامل درمان آرتروز زانو با استفاده از پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) می‌پردازیم؛ روشی که نه تنها بدون جراحی انجام می‌شود، بلکه می‌تواند روند فرسایش مفصل را متوقف یا آهسته سازد.
مزایای درمان آرتروز زانو با پی آر پی چیست؟
درمان آرتروز زانو با پی آر پی (پلاسمای غنی از پلاکت) یکی از روش‌های نوین و غیرجراحی برای کاهش درد، التهاب و ترمیم مفصل زانو است. این روش بر پایه استفاده از خون خود بیمار انجام می‌شود و فواید قابل توجهی دارد که در ادامه به مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:
کاهش درد و التهاب به صورت طبیعی
تزریق PRP زانو موجب آزادسازی فاکتورهای رشد از پلاکت‌های خون می‌شود؛ این فاکتورها مستقیما به ناحیه آسیب دیده وارد شده و با تحریک فرآیند ترمیم بافت، التهاب را کاهش می‌دهند. برخلاف داروهای ضد التهاب که فقط به طور موقتی علائم را کنترل می‌کنند، PRP به درمان علت زمینه‌ای التهاب کمک می‌کند، در نتیجه درد به مرور و به صورت ماندگار کاهش می‌یابد.
ترمیم بافت‌های آسیب دیده
یکی از مهم‌ترین مزایای PRP، خاصیت ترمیم کنندگی آن است. پلاکت‌ها حاوی پروتئین‌ها و فاکتورهایی هستند که رشد سلول‌های جدید، تولید کلاژن و ترمیم غضروف را تحریک می‌کنند. در آرتروز زانو که با تخریب تدریجی غضروف همراه است، پی آر پی می‌تواند روند تخریب را کند کرده و حتی در برخی موارد ترمیم جزئی غضروف را آغاز کند.
کم‌تهاجمی بودن و بدون نیاز به جراحی
برخلاف جراحی‌های زانو که نیاز به بستری، بیهوشی و دوران نقاهت دارند، درمان با PRP فقط با یک یا چند تزریق ساده به مفصل زانو انجام می‌شود. این تزریق‌ها در کلینیک و در مدت زمان کوتاهی انجام می‌شوند و بیمار همان روز می‌تواند به منزل بازگردد. این موضوع باعث شده که افراد شاغل یا مسن نیز بتوانند بدون نگرانی از عوارض جراحی از این روش بهره‌مند شوند
کاهش وابستگی به دارو
بسیاری از بیماران مبتلا به آرتروز مجبورند روزانه داروهای مسکن یا ضد التهاب مصرف کنند که مصرف طولانی مدت آن‌ها می‌تواند باعث آسیب به کلیه، کبد و دستگاه گوارش شود. با انجام چند جلسه پی آر پی، بسیاری از بیماران متوجه کاهش نیاز به این داروها می‌شوند، چرا که منبع اصلی درد یعنی التهاب و تخریب بافتی به‌صورت طبیعی درمان شده است.
ایمنی بالا و بدون عوارض جدی
از آنجا که ماده تزریقی، پلاسمای غنی شده از خون خود فرد است، احتمال بروز عفونت، آلرژی یا پس‌زدگی بسیار پایین است. در واقع، بدن این ماده را به‌عنوان ترکیبی طبیعی و خودی می‌شناسد. تنها عارضه‌ای که ممکن است بروز کند، کمی درد یا تورم موقتی در محل تزریق است که ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت برطرف می‌شود.
افزایش دامنه حرکتی زانو
با کاهش درد، تورم و ترمیم بافت‌های مفصل، بیمار به‌مرور می‌تواند حرکات زانو را با آزادی و راحتی بیشتری انجام دهد. این موضوع به خصوص برای افرادی که به دلیل درد، تحرکشان محدود شده یا کیفیت خواب و فعالیت‌های روزانه‌شان کاهش یافته، بسیار ارزشمند است. در نهایت، بیمار می‌تواند به سطح بهتری از فعالیت بدنی و رضایت از زندگی بازگردد.
تزریق پی آر پی به زانو چگونه به درمان آرتروز زانو کمک می‌کند؟
در این روش، ابتدا مقدار کمی از خون خود بیمار گرفته می‌شود و پس از جداسازی پلاکت‌ها با کمک دستگاه سانتریفیوژ، مایعی سرشار از فاکتورهای رشد به مفصل آسیب دیده تزریق می‌گردد. این فاکتورها نقش مهمی در ترمیم بافت‌های بدن دارند و بعد از تزریق، باعث کاهش التهاب، تسکین درد و بهبود عملکرد مفصل زانو می‌شوند.
پلاکت‌های تزریق شده به طور طبیعی فرآیند ترمیم غضروف، تاندون‌ها و بافت نرم اطراف مفصل را تحریک می‌کنند. در نتیجه، روند تخریب غضروف در بیماران مبتلا به آرتروز کندتر شده و حتی ممکن است در برخی موارد، بازسازی جزئی بافت نیز رخ دهد. این روش برخلاف درمان‌های دارویی که فقط به کنترل علائم می‌پردازند، به منبع اصلی آسیب حمله می‌کند و می‌تواند روند پیشرفت بیماری را متوقف یا آهسته کند. PRP مخصوصا برای بیماران در مراحل ابتدایی تا متوسط آرتروز زانو، گزینه‌ای مؤثر و کم‌عارضه به شمار می‌رود.
چه افرادی می توانند برای درمان آرتروز زانو از پی آر پی استفاده کنند؟
درمان آرتروز زانو با پی آر پی برای بسیاری از افراد گزینه‌ای کم‌تهاجمی است، اما بهترین نتیجه زمانی حاصل می‌شود که بیمار شرایط مناسبی برای این روش داشته باشد. افرادی که در مراحل ابتدایی تا متوسط آرتروز زانو هستند، به خصوص کسانی که هنوز تخریب شدید غضروف رخ نداده، کاندیدای بسیار مناسبی برای این درمان به شمار می‌روند. همچنین افرادی که به دنبال کاهش درد، بهبود عملکرد مفصل و جلوگیری از پیشرفت بیماری بدون جراحی هستند، می‌توانند از مزایای پی آر پی بهره‌مند شوند.
این روش برای بیماران زیر توصیه می‌شود:
- افراد میانسال یا جوانی که به دلیل آسیب یا فعالیت زیاد دچار آرتروز زانو شده‌اند
- کسانی که به داروهای ضد التهاب یا مسکن وابسته هستند و به دنبال جایگزین طبیعی می‌گردند
- بیمارانی که نمی‌خواهند یا نمی‌توانند جراحی تعویض مفصل انجام دهند
- افرادی که به دنبال بهبود توان حرکتی زانو و کاهش محدودیت عملکردی هستند
با این حال، پی آر پی برای افرادی که در مراحل پیشرفته آرتروز هستند یا دچار تخریب کامل غضروف شده‌اند، ممکن است اثر کمتری داشته باشد. همچنین افراد مبتلا به برخی بیماری‌های خونی، اختلالات انعقادی یا عفونت فعال ممکن است گزینه مناسبی برای این درمان نباشند. مشاوره با پزشک متخصص برای ارزیابی وضعیت بالینی، ضروری است.
درمان آرتروز زانو با پی آر پی چگونه است؟
درمان آرتروز زانو با پی آر پی (Plasma Rich Platelet) فرآیندی ساده اما علمی است که با هدف کاهش درد، بهبود عملکرد مفصل و تحریک بازسازی بافت‌های آسیب دیده انجام می‌شود. این روش کاملا سرپایی است و در چند مرحله انجام می‌گیرد. ابتدا مقدار کمی از خون بیمار (حدود ۲۰ تا ۳۰ میلی‌لیتر) گرفته می‌شود. سپس خون در دستگاه سانتریفیوژ قرار می‌گیرد تا پلاسمای غنی از پلاکت از سایر اجزای خون جدا شود. این پلاسما حاوی فاکتورهای رشد و مواد ضد التهاب طبیعی است.
در مرحله بعد، PRP استخراج شده به ناحیه مفصل زانو، جایی که دچار آرتروز شده، تزریق می‌گردد. تزریق با هدایت سونوگرافی یا به صورت دستی و در ناحیه دقیق مفصل انجام می‌شود تا اثرگذاری بیشتری داشته باشد. بیمار پس از تزریق، نیاز به استراحت کوتاه مدت دارد و طی چند روز می‌تواند به فعالیت‌های روزمره بازگردد. برای رسیدن به نتایج مطلوب، ممکن است ۲ تا ۳ جلسه تزریق با فاصله چند هفته لازم باشد. این روش بدون نیاز به جراحی، بیهوشی یا بستری انجام می‌شود و به طور طبیعی روند بهبودی بدن را فعال می‌کند.
چند جلسه برای درمان آرتروز زانو با پی آر پی لازم است؟
برای درمان آرتروز زانو با پی آر پی، بین ۲ تا ۳ جلسه تزریق با فاصله ۲ تا ۴ هفته لازم است. تعداد جلسات دقیق بستگی به شدت آرتروز و پاسخ بدن بیمار دارد. در برخی موارد، ممکن است تزریق‌های دوره‌ای برای حفظ نتیجه توصیه شود.
در برخی موارد خفیف‌تر، یک جلسه تزریق هم می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند، اما در موارد متوسط تا شدید، تکرار درمان باعث افزایش تأثیرگذاری و پایداری نتایج خواهد شد.
مراقبت های بعد از درمان آرتروز زانو با پی آر پی
بعد از تزریق پی آر پی به زانو، رعایت چند نکته ساده می‌تواند به بهبود نتیجه درمان کمک کند. این نکات عبارتند از:
- تا ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از تزریق از فعالیت‌های سنگین و فشار زیاد روی زانو خودداری کنید
- استفاده از کمپرس یخ برای کاهش التهاب و درد موقتی توصیه می‌شود
- از ورزش‌های شدید و حرکات سنگین زانو پرهیز کنید
- به تدریج و با احتیاط فعالیت‌های روزمره را از سر بگیرید
- از مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (مثل ایبوپروفن) بدون نظر پزشک خودداری کنید
- در صورت بروز درد یا تورم زیاد، سریعا با پزشک تماس بگیرید
- جلسات پیگیری درمان و معاینات پزشک را به موقع انجام دهید
- استراحت کافی داشته باشید و به زانوی خود فرصت بهبودی بدهید
هزینه درمان آرتروز زانو با پی آر پی چقدر است؟
هزینه درمان آرتروز زانو با پی آر پی بستگی به عوامل مختلفی دارد؛ از جمله تعداد جلسات مورد نیاز، کلینیک یا مرکز درمانی انتخابی، تجهیزات و مهارت پزشک. هر جلسه تزریق پی آر پی در ایران بین ۳ تا ۷ میلیون تومان هزینه دارد. با توجه به اینکه ۲ تا ۳ جلسه نیاز است، هزینه کلی درمان می‌تواند در بازه ۶ تا ۲۱ میلیون تومان متغیر باشد.
البته این قیمت‌ها تقریبی هستند و بهتر است برای اطلاع دقیق‌تر با کلینیک‌های معتبر مشورت کنید. برخی مراکز ممکن است بسته‌های تخفیفی برای چند جلسه ارائه دهند یا هزینه‌ها بر اساس وضعیت بیمار متفاوت باشد.
سخن پایانی
درمان آرتروز زانو با پی آر پی روش نوینی است که با بهره‌گیری از توان طبیعی بدن، می‌تواند درد و التهاب را کاهش داده و به بازسازی مفصل کمک کند. این روش کم‌تهاجمی و ایمن، گزینه مناسبی برای افرادی است که به دنبال جایگزینی برای درمان‌های دارویی یا جراحی هستند. با انتخاب پی آر پی و رعایت مراقبت‌های پس از درمان، می‌توانید کیفیت زندگی خود را به‌طور چشمگیری بهبود بخشید و دوباره با آرامش و آزادی بیشتری حرکت کنید. حتماً قبل از شروع درمان، با پزشک متخصص مشورت کنید تا برنامه‌ای متناسب با شرایط شما تعیین شود.
